Хальхи вӑхӑтра республикӑра «Чӑвашлӑха аталантаракан чи лайӑх шкул» конкурс пырать. Унта Элӗк районӗнчи Чӑваш Сурӑмри вӑтам шкул та хутшӑнать.
Конкурс пирки каланӑ май унтисем шкул музей евӗр пулнине калаҫҫӗ. Музей евӗр курӑнтӑр тесе Чӑваш Республикин культура тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Эдуард Бахмисов та тӑрӑшнӑ. Вӑл шкулӑн иккӗмӗш хутӗнче «Чӑваш ҫипуҫӗ» курав тата фотокурав йӗркеленӗ. Хӑнасене Эдуард Бахмисов чӑваш тӗрри пирки кӑсӑклине, ял кунӗсене епле ирттернине нумай каласа кӑтартнӑ.
Районтан пухӑннӑ чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентекенсен методика пӗрлешӗвӗн пайташӗсене тата хӑнасене чӑваш тӗрриллӗ арчасене те пӑхса тухса хаклама май килнӗ. Кашни класс ашшӗ-амӑшӗ пухнипе чӑваш пукани хатӗрленӗ.
Мероприяти вӑхӑтӗнче чӑваш халӑх юррисем, сӑвӑсем янӑранӑ, чӑваш халӑх ташшисене лартнӑ.
Элӗк районӗнчи Тени ялӗнче пурӑнакан ватти-вӗтти пӗрле пухӑнса спорт уявне пуҫтарӑннӑ. Вырӑнти тӳре-шара мероприятие нарӑсӑн 6-мӗшӗнче ирттернӗ. Ӑна вӗсем Спортӑн хӗллехи енӗсен кунне халалланӑ.
Спортӑн хӗллехи енӗсен кунне пирӗн ҫӗршывра икӗ ҫул каялла кӑна ирттерме йышӑнчӗҫ. Ӑна Сочинче иртнӗ Олимпиадӑна уҫнӑ кун палӑртаҫҫӗ.
Тенинче ҫӑматӑ пемелле тупӑшас шухӑша вӑл тӑрӑхри ял администрацийӗ тата хӗрарӑмсен вырӑнти канашӗ тытнӑ.
Ӑмӑртӑва пуҫтарӑннисене Тени ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Людмила Васильева саламланӑ.
Урана ҫӑматӑ тӑхӑннисем кӑна мар, урӑх йышши атӑ-пушмакпа пынисем те ялти спорт уявне кӑмӑлтан хутшӑннӑ. Тени шкулӗнчи тӑххӑрмӗш класс ачисем юрӑ-ташӑпа хаваслантарнӑ.
Кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗн 11-мӗшӗнче республикӑн Наци вулавӑшӗн кинозалӗнчи (вӑл 213-мӗш пӳлӗмре вырнаҫнӑ) Чӑваш Республикинчи кинематографистсен пӗрлешӗвӗн киноклубӗнче черетлӗ кинокурав иртет.
Кинокуравра Николай Семенов режиссерӑн «Сурхурипе кӑшарни йӑлисем паян...» этнографиллӗ документлӑ фильмне кӑтартӗҫ тата сӳтсе явӗҫ. «Тӗлпулура документлӑ фильмсем ӳкересси тата Республикӑмӑрта пулса иртекен тӗрлӗ пулӑмсене хамӑрӑн ӑрусене валли ӳкерсе упраса хӑварасси пирки тӗплӗн калаҫӑпӑр», — тесе пӗлтерет Чӑваш Республикин кинематографистсен пӗрлешӗвӗ.
«Сурхурипе кӑшарни йӑлисем паян...» этнографиллӗ документлӑ фильма 2012-мӗш ҫулта Элӗк районӗнчи Татмӑш ялӗнче ӳкернӗ.
Пӗтӗм чӑвашсен «Асам» пӗрремӗш кинофестивалӗнче фильм «Чи ӑста документлӑ фильм» номинацине тивӗҫнӗ.
Фильм 11 минут пырать. Кинокӑтрату 18 сехетре пуҫланать.
Элӗк районӗнчи 180 ҫуртра тӑваттӑмӗш уйӑх ӗнтӗ шыв пӑрӑхӗсӗр пурӑнаҫҫӗ. Шыв пӑрӑхне виҫӗм ҫулхи хӗлле кӑна хута янӑ, анчах вӑл юрӑхсӑра тухнӑ. Пӗтӗм Раҫҫейри халӑх фрончӗ ыйтӑва уҫӑмлатма шут тытнӑ.
Шыв башнине тумашкӑн 14 миллион тенкӗ тӑкакланӑ. Анчах усӑсӑр. Элӗкре пурӑнакансем каланӑ тӑрӑх, унпа 2-3 уйӑх ҫеҫ усӑ курнӑ. Унтан насос ҫунса кайнӑ, кайран тата темӗскер… Халӗ халӑх унпа усӑ кураймасть.
Урамри чылай колонкӑна кӑларса илнӗ ӗнтӗ, ҫавӑнпа нумайӑшӗ ҫӑл патне утать. Анчах чылай вырӑнта ҫӑлри шыв юрӑхсӑр. Вӑл акшарлӑ. Башньӑран вара лайӑх шыв килнӗ.
Асаматри 100 кил те шыв пӑрӑхӗпе усӑ кураймасть. Инҫех мар ҫӑва вырнаҫнӑ. Эппин, мӗнле шыв юхать унта? Элӗкре Пӗтӗм Раҫҫейри халӑх фрончӗн хастарӗсем пулнӑ. Вӗсен шухӑшӗпе, ҫӗмӗрӗлнине вӑхӑтра юсама май пулнӑ. Вӗсем документсене тӗрӗсленӗ. Лару-тӑрӑва уҫӑмлатмашкӑн пуҫланӑ ӗнтӗ. Вӑл вӑхӑтра рабочисем насоса юсама тытӑннӑ.
Республикӑн Ҫар комиссариачӗн Муркаш тата Элӗк районӗсемпе ӗҫлекен пайӗн ҫӗнӗ пуҫлӑхӗ (ку пукана ӑна шанса панӑранпа вӑхӑт нумаях иртмен) Владимир Казаков ӗнер Муркаш тата Элӗк район администрацийӗсен пуҫлӑхӗсемпе Ростислав Тимофеевпа тата Александр Куликовпа тӗл пулнӑ. Вӗсене вӑл ҫар комиссариачӗн пайӗн пурлӑхпа техника базипе тата коллективпа паллаштарнӑ.
Ӗнерех комиссар Муркаш районӗнчи ял тӑрӑхӗсенчи ҫарпа учет сӗтелӗсен пуҫлӑхӗсемпе те канашланӑ. Ярапайкассинчи ял тӑрӑхӗн ҫарпа учет сӗтелӗн специалистне Маргарита Башмаковӑна тата Йӳҫкасси ял тӑрӑхӗнче ҫарпа учет сӗтелӗн специалистӗнче тӑрӑшса нумаях пулмасть тивӗҫлӗ канӑва тухнӑ Нина Германована Тав ҫырӑвӗпе чысланӑ.
Кӑрлач уйӑхӗн 6-мӗшӗнче Элӗк районӗнче вӗренӳ тытӑмӗнче ӗҫлекенсен хушшинче футзал енӗпе ӑмӑрту иртнӗ. Унта хӗрарӑмсен 8 команди хутшӑннӑ.
Этемлӗхӗн черчен пайӗ ӑмӑртура маттурлӑхӗпе палӑрнӑ. Кашни командах ҫӗнтерӳ патне талпӑннӑ. Ӑмӑртӑвӑн пӗрремӗш минутӗнченех хӗрӳ тупӑшу пуҫланнӑ.
Ӑмӑртура ҫӗнтерӳҫӗ ятне чи маттуррисем тивӗҫнӗ. Вӗсем — Ураскилтри шкул команди. Ҫурмафиналта Мӑн Выла шкулӗн командипе Тавӑт шкулӗ вылянӑ, пӗрремӗшӗсем 1:0 шутпа ҫӗнтернӗ. Ураскилтсем вара юнтапасемпе выляса 2 очко пухса ҫӗнтернӗ. Унтан виҫҫӗмӗш вырӑншӑн юнтапасемпе тавӑтсем вылянӑ. Тавӑтсем пӗр очко ытларах пухнӑ.
Кӑрлачӑн 3-мӗшӗнче Элӗкре Хӗл мучи парнисене ҫӗнсе илессишӗн ӑмӑрту иртнӗ. Вӑл «Хӗлхем» вӑй-хал культурипе спорт комплексӗнче иртнӗ.
Вырӑнти спортсменсемпе тупӑшма кӳршӗ районсенчен те килнӗ. Ӑмӑрту ӳсӗме кура виҫӗ ушкӑнра иртнӗ. Зал хуҫисем ытларах медаль ҫӗнсе илнӗ. Ураскилт тата Тавӑт шкулӗнче вӗренекенсем, Муркаш районӗн спортсменӗсем темиҫе медаль ҫӗнсе илнӗ.
Ҫӗнтерӳҫӗсен йышӗнче Ураскилтри Даниил Алексеев, Муркашри Игорь Белов, Тавӑтри Даниил Никифоров, Элӗкри Александра Александрова тата Карина Киселева, Ураскилтри Татьяна Краснова тата ыттисем пулнӑ.
Паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Элӗк районӗнче канашлу ирттернӗ. Унта муниципалитет харпӑрлӑхӗпе тивӗҫлипе усӑ курмалли, патшалӑх программисене пурнӑҫа йӗркеллӗ кӗртмелли ҫинчен калаҫнӑ.
Кӑҫал Элӗк районӗнче Республика кунне уявламаллине шута илсе ку мероприятие хатӗрленес ыйтӑва та канашлура хускатнӑ. «Республика кунне ҫӳллӗ шайра ирттерме мӗнпур ҫыннӑн пӗрлешмелле», — тесе хушнӑ Михаил Игнатьев элӗксене.
Канашлӑва районти тӳре-шарасӑр пуҫне Чӑваш Енӗн Правительствин пуҫлӑхӗ Иван Моторин, хӑш-пӗр ведомствӑпа министерство пайташӗсем хутшӑннӑ. Элӗк районӑн иртнӗ ҫулхи ӗҫ-хӗлне пӗтӗмлетнипе пӗрлех (ку темӑпа раойн администрацийӗн пуҫлӑхӗ Александр Куликов тухса калаҫнӑ) кӑҫалхи плансене палӑртса хӑварнӑ.
Ҫавӑн пекех ӗҫлӗ канашлу паян Улатӑр районӗнче те иртнӗ.
Чӑваш наци библиотекин «Мерчен» залӗнче Архипов Севастиан Михайловича асӑнса уяв ирттернӗ. Архипов Севастиан Михайлович (08.01.1921–18.12.2014) Элӗк районӗнчи Тури Выла ялӗнче ҫуралса ӳснӗ. Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Штанашри 7 ҫул вӗренмелли шкултан, Етӗрнери педтехникумран вӗренсе тухнӑ. Ҫӗмӗрле районӗнчи Юманай шкулӗнче пуҫламӑш класс вӗрентекенӗ пулса ӗҫлеме тытӑннӑ. 1939 ҫулхи чӳкӗн 27-мӗшӗнче ҫамрӑк ҫар ретне тӑрать. Вӑл Тӑван Ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин малтанхи кунӗсенчен пуҫласа юлашки кунӗсемчченех ҫапӑҫать, темиҫе хутчен те аманать. Фронтовик Курск пӗккинче, Харьков, Луцк, Лубна, Белгород хулисене ирӗке кӑларнӑ ҫӗрте ҫапӑҫнӑ. Вӑрҫӑ вӑхӑтӗнче ӑна Рашкоф (1944) хулин коменданчӗ пулма уйӑрса лартнӑ. 1945 ҫулсенче Скальмежиценово (Польша) хулинче 3 хутчен аманнӑ, госпитальсенче сипленнӗ. Севастиан Архипова хастарлӑхшӑн Тӑван Ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин 1-мӗшпе 2-мӗш степенлӗ, Хӗрлӗ Ҫӑлтӑр орденӗсемпе, 13 медальпе чысланӑ.
1946 ҫулта каччӑ тӑван ялне таврӑнать. Ҫулталак хушши Тутарстанра тӑрӑшать, унтан каллех Ҫӗмӗрле районӗнчи Юманайри вӑтам шкулта пуҫламӑш класри ачасене вӗрентме пуҫлать.
Элӗк районӗнчи Качалав ялӗнче ҫуралса ӳснӗ Владимир Терентьев-Тӑвӑл ачасем валли те, аслисем валли те сӑвӑ-калав ҫырать. «Вӑл вулакан кӑмӑлне шута хурса, ӑна мӗн кирлине чунпа туйса ӗҫлет. Пуринпе те пӗр чӗлхе тупать. Пурнӑҫ тути-масине астивнӗ хисеплӗ ватӑсем-и, ура ҫинче ҫирӗп тӑракан кил хуҫисемпе мӑшӑрсем-и, ҫутӑ малашлӑх ҫинчен ӗмӗтленекен яш-кӗрӗм-и, чарусӑр та хаваслӑ шӑпӑрлан — пурне валли сӑмах тупать вӑл, кашнинпех уйрӑммӑн калаҫнӑн туйӑнать. Урӑхла пултараймасть те. Литература чун эмелӗ пулсан, ҫыравҫӑ — чун сиплевҫи», — ҫапла ырлать ентешне Элӗк районӗнчи «Пурнӑҫ ҫулӗпе» хаҫат.
Владимир Терентьев «Я жизнь книгой открываю», «Мечтами жизнь полна моя», «Все за любовь...», «Не отрекаются любя» (вырӑсла тата чӑвашла), «Малыши» тата ытти кӗнекесем пичетлесе кӑларнӑ. Сӑввисене вӑл 2013 ҫултанпа «Стихи.ру» литература порталӗнче пичетлет, калавӗсене — «Проза.ру» сайтра. Владимир Терентьева 2010 ҫулта чӑваш Ҫыравҫисен союзӗн пайташне илнӗ, 2012 ҫултанпа — Раҫҫей ҫыравҫисен союзне.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (21.12.2024 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 745 - 747 мм, -1 - 1 градус сивӗ пулӗ, ҫил 4-6 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Григорьев Николай Григорьевич, чӑваш ҫыравҫи, профессор ҫуралнӑ. | ||
Пулӑм хуш... |